نگهداري از منبع تغذیه الکتریکی یکی از مسایل مهم در سیستمهای اعلام سرقت يااعلام حريق محسوب میشود.
قابلیت اطمینان و امكان جايگزيني سريع در صورت خرابي منبع تغذيه از ویژگیهای اصلي يك سيستم اعلام حريق است، خواه اين سيستم ها به عنوان محافظ مجتمعهای تجاری استفاده شوند يا در آپارتمانها و ساختمانهای مسکونی استقاده گردند. این مساله یکی از دلایل اصلی است که چرا توان باتری از جانب مهندسان، نصبکنندگان و مسئولان حفاظتی و ایمنی دارای مجوز (AHJ) بسیار جدی تلقی میشود. بکارگیری ظرفیت درست باتری در یک سیستم اعلام حريق بسیار مهم است. این مسأله قبل از هر کاری، با محاسبات ریاضی بررسی میشود. همچنین چگونگی و مکان نصب باتریهای قابل شارژ نیز نه تنها از جنبه عملکردی بلکه از نظر مطابقت با دستور العملها نیز بسیار مهم بوده و مورد توجه قرار میگیرد. در نسخه 2010، NFPA 72 که به وسیله سازمان ملی حفاظت از حریق منتشر شده است، اطلاعات ارزشمندی در ارتباط با توان باطری، طبق دستورالعملهای سیستمهای آلارم حریق لیست UL ارائه شده است. توجه داشته باشید که همه مراجع و دستورالعملها در اين مقاله، از ویرایش 2010 اين استاندارد برداشت شده است، مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد.
اجازه دهید نگاهی به توان باتری از دیدگاه دستورالعمل بیندازیم و همچنین به چگونگی اعمال آن در طراحیهای واقعی و نصب و نگهداری آنها بپردازیم.
مروری بر ظرفیت باتری
به عنوان بخشی از منبع تغدیه ثانویه، در یک سیستم آلارم حریق، وجود باتریهای قابل شارژ در سیستمهای آلارم تجاری طبق دستورالعمل الزامی هستند و باتري بايد قادر باشد در صورت قطع برق اصلي سيستم اعلام حريق را حداقل به مدت 24 ساعت روشن نگه دارد. و در صورت فعال شدن سيستم اعلام حريق بايد توان مورد نياز براي فعال نگه داشتن آژير ها را به مدت 5 دقیقه فراهم سازند. (بخش 10.5.6.3.1)
سیستمهای ارتباطی صوتی آلارم اضطراری در قسمت 10.5.6.3بحث شده اند: «منبع تغدیه ثانویه برای سرویس ارتباطات آلارم صوتی اضطراری حریق داخل ساختمان، باید توانایی روشن نگه داشتن سیستم در حالت عادي برای حداقل 24 ساعت را داشته باشد و در صورت بروز حريق يا وضعيت اضطراري كه حداكثر توان مصرف مي شود بايد توانايي ارايه توان مورد نياز به مدت 15 دقیقهای را نيز دارا باشد. »
در ساختمانهای مسکونی الزامی است که مطابق دستورالعمل باتري سیستم آلارم حریق، توان فعال نگه داشتن سيستم برای دوره 24 ساعته و در حالت فعال شدن براي مدت 4 دقیقه ای را فراهم سازند.(قسمت 29.6.4)
همانطور که شما ممكن است انتظار داشته باشيد، خرابی در هر یک از منابع تغذیه اصلی (برق عمومي ساختمان) يا تغذیه ثانویه (باتریهای قابل شارژ) باید تا حداكثر 5 دقیقه قابل آشكارسازي بودن و سيگنال مربوطه را جهت هشدار در محل هاي مهم فعال نگه دارد.( بخش10.12.1 از NFPA72)
مفاهیم مربوط به قابلیت شارژ مجدد
یکی از اساسیترین مفاهیم مرتبط به باتریهای قابل شارژ، ظرفیت میباشد، كه با آمپر-ساعت يا (AH) سنجیده میشود. ثبت میزان آمپر-ساعت روی همه باطریهای قابل شارژ الزامی است و این موضوعی است که به هیچ وجه قابل چشم پوشی نیست. به عنوان یک قانون کلی، هرچه نرخ AH بالاتر رود، باتری بزرگتر شده و جایگاه مورد نیاز برای نگهداری آن نیز باید بزرگتر گردد. به علاوه، هرچه نرخ AH بالاتر باشد، باتری مدت زمان بیشتری را تحت بار سپری خواهد کرد. میزان AH، همانطور که روی باتری دیده میشود، به طول مدت زمانی که جریان یک آمپر از آن کشیده میشود و شما انتظار عملکرد نرمال را دارید، گفته میشود. برای مثال، یک باتری 7.5 AH و 12 ولت در ظرفیت کامل، 7.5 ساعت عملکرد تحت بار یک آمپر را فراهم میسازد. اگر بار 0.5 آمپر شود، باید انتظار 15 ساعت کار جایگزین با شارژ کامل را داشته باشید. محاسبات جریان بار و در نتیجه ظرفیت باتری، رابطه نسبتا مستقیمی دارند. اول، از سازنده آلارم پنل حریق، برنامه محاسباتی (معمولا یک فایل Excel) که همه محاسبات ضروری توسط AHJ را ارائه میدهد، درخواست نمایید. اگر چنین فایلی وجود داشت، کار شما برای تكميل اطلاعات، نسبتا آسان میشود. یا در حالت دوم، اگر هیچ برنامه از قبل تهیه شدهای موجود نبود، شما باید به طور دستی آنها را محاسبه نمایید.
به طور خلاصه، شما باید توان مصرفي مورد نياز براي وضعيت استند باي و فعال سيستم اعلام حريق را محاسبه نمایید، و ضمن جمع آنها با یكدیگر، باید معیار 20% امنیت را به آن اضافه نمایید. فرمولها و محاسبات آغازین، برای شروع کار به شرح زیر میباشند:
· فرمول اصلی برای محاسبه ظرفیت باتری:
ظرفیت (بر مبنای AH) = زمان (برمبنای ساعت یا H) ×جریان (بر مبنای آمپر)
· محاسبه ظرفیت کلی باتری:
گام اول:
ظرفیت Standby (بر مبنای AH) = جریان (آمپر) ×0.083 H (زمان Standby)
گام دوم:
ظرفیت آلارم (AH) = جریان (آمپر) ×زمان آلارم (بر مبنای ساعت)
گام سوم:
ظرفیت ناخالص (بر مبنای AH) = ظرفیت Standby + ظرفیت آلارم
گام چهارم:
ظرفیت کل = 2/1 (20% ظرفيت اضافه يا سربار) * ظرفیت ناخالص (بر مبنای AH)
سنجیدن ظرفیت Standby
اکنون اجازه دهید، دقیقتر بررسی کنیم و برخی از مجهولات را برای محاسباتمان مشخص نماییم. با لیست نمودن همه بارهایی که در طول فرآیند Standby به توان باتری اعمال میشود، آغاز کنید.
مطمئن شوید که جریان شامل جریان کشیده شده به وسیله برد اصلی در آلارم پنل حریق و همچنین رلهها، ماژولهای داخلی، آشکارسازهای دود، ماژولهای ورودی قابل آدرسدهی، فرستنده ارتباطات آلارم دیجیتالی یا ماژولهای دیگر و هر دستگاه دیگر باشد.
به علاوه، همه جریانهای باری را که در طول آلارم مورد استفاده قرار خواهند گرفت، لیست نمایید. مطمئن شوید که آنها را به طور جداگانهای لیست کردهاید و مقادير مربوطه را در مکانهای مناسب در فرمول قرار دادهاید. به عنوان مثال، فرض کنید جریان Standby، 0.5 آمپر و جریان آلارم 12.0 آمپر میباشد.
· اول، ظرفیت Standby را محاسبه نمایید:
24H × 0.5 A = 12AH
· سپس، ظرفیت آلارم را محاسبه نمایید:
) × 12 A= 0.996 AH0.083 H 5 دقیقه)
· سپس، مجموع ظرفیت ناخالص:
12AH+0.9961 AH = 12.996 AH
· و بالاخره ظرفیت نهایی برای فضای مورد نظر:
12.996 AH× 1.2 (+20 %) = 15.5952 AH
نصبکنندگان اغلب دو باتری 12 VDC , 18 AH را به صورت سري استفاده میکنند. نه تنها انجام این کار تضمین میکند که باتریهای استفاده شده در کنترل پنل آلارم حریق از حداقل ملزومات با معیار امنیتی 20 % اضافی برخوردار هستند، بلکه این امر همچنین افت ولتاژ باتري ها ناشي از مرور زمان را نيز جبران مي كند.
اگر چه این موضوع از یک سازنده به سازنده دیگر متفاوت است، به عنوان یک قانون کلی ظرفیت باتری بعد از حدود 3 سال عملکرد به نیمه عمر خود میرسد. و در اینجا داشتن فضای اضافی در این مورد بسیار مناسب است.
ملاحظات در مورد ملزومات و دستورالعملها:
دستورالعمل الکتریسیته ملی (NEC) در واقع، ترکیبی ازNFPA 70 و NFPA 72، است که چگونگی و، مکانی که باتری نصب میشود را مشخص میکند
برای نمونه، اطمینان حاصل نمایید که باتریهایی که نصب نمودهاید به خوبی از آسیب فیزیکی مصون میباشند. البته، ما این کار را با قرار دادن آنها در رَک انجام میدهیم. سپس ما آن رَک را در جایی قرار میدهیم که در تماس با دیگر منابع بالقوه برای آسیبرسانی نباشند.
هنگامی که باتریها روی رَکها نصب میشوند، آن رَکها، مطابق با NEC، باید با مواد رنگی محافظت شوند تا خوردگي ناشي از بخار الکترولیت باتریها را به تعویق بیندازد.
اگر مکان باتریها متفاوت از آلارم پنل حریق باشد، مکان دقیق آن باید به در پنل اعلام حريق يادداشت شده باشد. همچنین باید محل اتصال باز باتری را محافظت نماییم. در نتیجه آنها با جعبههای فلزی یا دیگر اتصالات باتری تماس نخواهند داشت. هر باتری باید به وسیله تاریخ نصب آن علامت گذاری شود همچنين سال ساخت باتري روي آن بايد درج شده باشد.
ملاحظات ویژه ذخیرهسازی:
تهويه گازهاي خروج يافته از باتری، یک مشکل اساسی است که شما باید از آن آگاه باشید، همچنين سازنده پنل اعلام حریق بايد نسبت به اين امر حساس باشد.
به علت فرآیندهای شیمیایی که در طول شارژ دوباره باتري ها رخ میدهد، گازهايي از باتري متساعد مي شوند كه قابل اشتعالند، بنابراین وجود تهویه مناسب به منظور اجتناب از انفجار بالقوه، باید در نظر گرفته شود.
از آن جایی که این گونه باتریها اغلب در یک جعبه فلزی قراردارند، در بعضي موارد، گرما میتواند مشکلساز باشد. این امر به ویژه وقتی واقعیت مییابد که جعبه فلزی در یک محیط با درجه حرارت نسبتا بالا قرار داده شود. به این علت است كه ممكن است در زمان نصب مجبورشويد باتري را در نقطه اي دور از كنترل پانل قرار دهيد.
یخزدگی نیز همانند گرمای زیاد، میتواند باعث آسیب رساندن به عملکرد مناسب منبع تغذیه باتری میشود. اگر سیستم در طول عمر خود، درجه حرارتهای بالا یا پایین را تجربه میکند، بنابراین در اين حالت نيز به مصلحت است که جعبه باتری در یک مکان دور از کنترل پنل نصب شود.