راهکارهای سیستم اعلام و اطفاء حریق بایگانی و مراکز اسناد و خزانه اسکناس :
با توجه به گسترش فناوری اطلاعات و تجمیع اسناد کاغذی به صورت دیتا ذخیره بر روی سرورها لزوم نگهداری اسناد کاغذی و اوراق بهادار و مدارک مهم قبلی و جدید و آن دسته اسنادی که قابل ذخیره بر روی کامپیوتر ها نیست در مراکز و اتاق های اسناد اهمیت زیادی پیدا می کند .
سیستم اعلام و اطفاء حریق بایگانی و مراکز اسناد و خزانه های بانکی و موزه ها:
با توجه به ارزشی بودن اسناد باید از سیستم اعلام و اطفایی استفاده نمود که اولاً به هیچ عنوان به اسناد صدمه وارد نکند دوماً در سریعترین زمان ممکن حریق را خاموش نماید .
درکلاس A حریق که چوب – کاغذ – زونکن – کاغذ اسکناس و مسکوکات طلا و ….. که همگی در بایگانی اسناد موجود می باشد . مواد عمقی سوز ، درون سوز یا در اصطلاح مغز سوز هستند . که در صورت آتش گرفتن و مهار آن ممکن است . دوباره بار رسیدن اکسیژن حریق آن از داخل فعال شود . پس ماده اطفایی باید توانایی پایداری در محیط را حداقل تا 15 دقیقه داشته باشد که بتوان این اطمینان را حاصل نمود که حریق به طور کامل اطفاء شده است .
اعلام حریق مراکز اسناد و بایگانی و مخازن اسکناس :
در سیستم اعلام حریق مراکز اسناد حتماً باید از آشکار سازهای دود و حرارت و یا ترکیبی استفاده نمود چون عامل حریق در این کلاس می تواند هر دوی این عوامل باشد .
تمامی مراحل مانند اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور می باشد فقط در این پروژه می توان بسته به ایزوله بودن مرکز یا نبودن از سیستم ایرسمپلینگ برای تشخیص دود به صورت انتخابی استفاده نمود چنانچه اجباری در استفاده از آن نمی باشد .
سیستم جریان هوای این اتاق ها اهمیت بالایی دارد چنانچه معمولاً از سیستم اگزاست (خروجی) فن یا دریچه های هواساز برای تهویه اتاق استفاده می شود که حتماً باید قبل از اطفاءحریق به وسیله دمپرهای موتورایزر 24 ولت در کوتاهترین زمان قبل از اطفاء این دریچه ها برای به هدر نرفتن و پخش نشدن گاز بسته شود.
این فرمان یا از طریق فلوسویچ که در صورت اطفاء دستی سیلندرها یا پنل اطفاء حریق و تحریک به وسیله یک رله کنداکتور که داخل تابلو برق اصلی یا تابلوی سیستم سرمایش صورت می گیرد .
در سیستم اعلام حریق بایگانی و مراکز اسناد چون معمولاً در طبقات زیرین یا سالن های دورتر از ساختمان مرکزی مستقر می شود علائم شنیداری تعداد بیشتری مورد استفاده قرار می گیرد . چنانچه این سالن ها معمولاً ابعاد بزرگتری نسبت به اتاق های سرور و مراکز داده دارند . یعنی تعداد آژیر ها و فلشرها و تابلوهای LED هشدار تخلیه گاز و خروج اضطراری معمولاً بیشتر از حد معمول یک اتاق عادی می باشد .
و همچنین حفاظت درب ورودی حتماً باید سیستم درب فلزی ضد حریق با قفل امنیتی با ضریب اطمینان بالا باید نصب گردد .
سیستم اطفاء حریق مراکز اسناد و بایگانی و خزانه اسکناس بانک ها:
در زمینه اطفاء حریق این مرکز معمولاً راهکارهای زیر پیشنهاد می شود و در اینجا بررسی می کنیم که کدام راهکار ایمنی بالاتری برای اطفاء حریق دارد:
سیستم اطفاء آیروسل: این سیستم با توجه به مزایایی که دارد مورد توجه کارفرما ها قرار می گیرد مزیت اول آن عدم احتیاج به لوله کشی و نصب به صورت پکیج دیواری یا داخل قفسه ای می باشد ولی با توجه به اینکه پکیج آیروسل در زمان تخلیه با حرارت 200 درجه فارنهایت آزاد می شود خود باعث سوختن و صدمه به اسناد شده و عملا ً ناکارآمد است.
در مزیت بعدی اطفا موضعی آن مورد توجه قرار می گیرد که آیروسل به صورت موضعی عمل می کند و لزومی به تخلیه تمام سیلندرهای آن نمی باشد . اما با توجه به اینکه در یک سالن اسناد بزرگ به هیچ عنوان نمی توان حدس زد حریقی که در یک قسمت مرکز اسناد ایجاد شده و اطفاء شده چون حریق کلاس A حریق عمقی سوز می باشد و دوباره امکان فعال شدن دارد . دوباره فعال نگردد چون آیروسل در اطفاء حریق های عمقی سوز به هیچ عنوان براساس بند 7،4،2،1 استاندارد NFPA مدون سال 2010 و ویرایش سال 2013 مناسب نمی باشد .
بند استاندارد NFPA2010با شماره 7،4،2،1 خاموش کننده آیروسل قادر به اطفاء حریق در کلاس های حریق A ( به غیر از مواد عمقی سوز) کلاس B حریق (به غیر از محل هایی که حاوی بخارات و ذرات قابل اشتعال در هواست ) کلاس C حریق ( در موارد محدود و فقط در صورت تست ) می باشد .
پس با توجه به عمقی سوز بودن اجناس باید سیستم را TOTAL FLOODING در نظر بگیریم یعنی تمامی مواد اطفاء حریق در اتاق تخلیه شوددر اصطلاح کل حجم اتاق از مواد اطفایی پر شود .
اگر با وجود آیروسل این اتفاق بیافتد : 1- سطح دید در این اتاق به صفر می رسد 2- ذرات جامد معلق آن بعد از تخلیه به صورت دانه های درشت تر از ذرات جامد معلق در هوا در صورت حضور عامل انسانی به داخل ریه های موجود زنده نفوذ کرده و باعث مشکلات حاد تنفسی می شود .
طبق بند 4.2.3 استاندارد NFPA2010 ویرایش 2013محدودیت حضور افراد در محل تخلیه آیروسل : پرسنل نباید در زمان تخلیه و یا پس از تخلیه خاموش کند . آیروسل در محل حضور یابند .
در صورت لزوم ورودافراد در زمان تخلیه آیروسل حتماً باید از افراد آموزش دیده به همراه تجهیزات حفاظتی نظیر کپسول هوا(تنفسی) و ماسک و ادوات پوششی مخصوص استفاده گردد .
در ضمن پکیج آیروسل یک بار مصرف بوده و پس از تخلیه نمی توان دوباره از آن استفاده و یا شارژ مجدد نمود .(مقرون به صرفه نیست )به دلیل وجود موارد بالا و همچنین اثرگذاری مواد آن روی اجناس از قبیل چسبندگی – خورندگی – ایجاد روغن سیاه – و لزوم تمیز کاری تا 24 ساعت پس از اطفاء حریق و همچنین خسارات احتمالی هیچ شرکت بیمه ای خارجی مثل VDS یا FM حاضر به دادن گواهینامه به این محصول نمی باشد .
و قابل توجه است که استاندارد UL تنها کارکرد سیستم و عملکرد آن را تضمین می کند نه سایر موارد را .
سیستم اطفاء حریق گاز (hfc 227ea) fm200 مراکز اسناد و بایگانی ها:
دربحث کلاس A حریق نیاز به یک گاز تمیز و بی اثر برای اطفاء می باشد . سیستم پکیج اطفاء حریق (hfc 227ea) fm200 یک عامل گازی سریع ، بدون آثار به جا مانده و با قدرت اطفاء مطلوب و مورد تایید محیط زیست و بدون آسیب تا غلظت 9 درصد برای موجودات زنده می باشد .
براساس طراحی سیستم TOTALFLOODING (HFC227 EA) غلظت در کلاس A حریق را معمولا بین 8.4 تا 7.5 در نظر می گیریم . در این محاسبه ضریب اطمینان را معمولا به خاطر احتمال وسعت حریق بالاتر از 7 در نظر خواهیم گرفت .
درضمن در هنگام تخلیه گاز حضور پرسنل مانعی ندارد همچنین در صورت ایزوله بودن محیط گاز حتی تا 30دقیقه که امکان پایداری در محل را دارد . در نتیجه هر گونه حریق قبل از صورت گرفتن به وسیله کاشف های دودی و حرارتی کشف حریق به صورت یکپارچه عمل می کند و کل حجم اتاق را ماده اطفایی اشباع می نماید .
در زمان تخلیه دمپرها فن های موجود یا هوا ساز ها را قطع می نماید که این خود وظیفه سیستم اعلام حریق می باشد . لوله کشی در این سیستم با رده 40 بر اساس استاندارد ASTM انجام می گیرد و نازل ها به صورت یکنواخت یا 360و یا 180 درجه و یا هر دو می توانند عمل کنند .
حتی در این سیستم می توان از سیلندر های سقفی FM200به صورت مکمل یا محاسبات و با اسپیرینکلر فعال ساز با دمای متفاوت از 68 تا 98 درجه سانتیگراد به صورت پرتابل استفاده نمود.
مزایای این سیستم :
قدرت اطفاء مناسب
قابلیت شارژ مجدد
اطفاء حریق با سرعت زیر 10 ثانیه
سازگار با محیط زیست و بدون خطر برای انسان
بدون تاثیر روی اسناد
عدم رسانایی و آثار به جا مانده بعد از تخلیه
گواهینامه های بیمه VDS و FM و تادییه های سیستم و گاز UL و ……….
وجود استاندارد صریح و بدون پرده در مورد کاربرد و قابل استناد
و ……..
سیستم اینرت گاز یا انواع IG(100-541-55)
این سیستم یک سیستم طبیعی و گاز آن بی اثر می باشد یعنی در ترکیبات هوایی که تنفس می شود موجود است بنابراین همین سازمان محیط زیست آمریکا EPA به آن لقب GREEN GAS را داده است .
اما با توجه به فشار کاری بالا عمدتاً 200 تا 300بار و نیاز به تعداد بالای سیلندر و لوله کشی با رده 80 یا استیل و اتصالات گران مقرون به صرفه نمی باشد .
در ضمن طراحی نا صحیح آن می تواند منجر به تخریب محیط با ایجاد فشار مثبت و صدمه به اجناس شود . ثانیاً خود سیلندر با فشار بالا و نحوه نگهداری آن بسیار مهم می باشد .ضمناً فشار مثبت محیط چون در اطفاء سیستم IG از پایین به بالا فشار و اطفاء صورت می گیرد یعنی گاز با فشار از نازل به زمین برخورد سپس طی فرآیندی باید از محیط خارج شود یعنی از طریق دمپر های اگزاست
(خروجی) فن عمل معکوس انجام گیرد یعنی دمپر باز فشار خارج سپس بسته شود که اگر این عمل با سرعت انجام نپذیرد ممکن است به اتاق خسارت وارد گردد . و همچنین در این سیستم گاهی سطح اکسیژن به 11 درصد کاهش پیدا می کند که انسان دچار احساس خفگی و تنگی نفس می شود .
معمولا این سیستم را مراکزی که مسائل زیست محیطی در آن اهمیت بسزایی دارد و همچنین ابنیه آن استاندارد می باشد به کار می رود .