فارسیenglish

۰۲۱-۴۵۹۸۶۰۰۰

پمپ آتش نشانی

بسم تعالی


موضوع : شناخت پمپ های اتش نشانی
بخش :1
پیش گفتار :
امروزه با توجه به گسترش ساخت ساز و سرمایه گذاری انبوه در خصوص صنایع و صنعت ساختمان نیاز به ایمنی با رشد روز افزونی مواجعه شده است .و همچنین ایمنی ساکنین و کارکنان مجموعه ها از اهمیت بسیار بالایی برخوارد است .
و لازم به ذکر است در دهه اخیر اقدامات مناسبی در این زمینه انجام گردید ولی متاسفانه با استاندارد های جهانی فاصله بسیاری را دارد.
و ازطرفی در سال های اخیر حریق باعث جان باختن تعداد بسیار بالایی از هم وطنانمان شده است و منجر به وجود امدن خسارات غیر قابل جبرانی شده است .
از این رو می بایست تمامی صاحبان سرمایه و مدیران توجه بیش از پیش به این مهم داشته باشند .
از مهم ترین بخش های سیستم های اتش نشانی اتوماتیک پمپ های اتش نشانی می باشد که در این مقاله به صورت کامل به بررسی خواهیم پرداخت .

استاندارد های پمپ ها :
استاندارد NFPA چیست؟
NFPA انجمن ملی آتشنشانی امریکا Protection American National Fire Association می باشد. NFPA استانداردها و اسنادی را جهت ایمنی در مقابل آتش وضع و منتشر می کند. در مقایسه با سایر سازمان های مشابه، NFPA و استانداردهایش ارجحیت دارند و تمام سازمان های مشابه نیز به استانداردهای آن احترام می گذارند و به عنوان یک مرجع می شناسند. اغلب سازندگان پمپ های آتشنشانی به دو دلیل زیر سعی می کنند از استانداردهای NFPA تبعیت نمایند
الف-سختگیرانه ترین استاندارد جهانی در این زمینه می باشد.
ب) از آنجا که سایر سازندگان تجهیزات مانند تولید کنندگان اسپرینکلرهای اتوماتیک، فایرباکس های آتش و سیستم های خاموش کننده از این استاندارد تبعیت می کنند، در صورت ساخت پمپ ها مطابق با این استاندارد هیچگونه عدم انطباقی در کارکرد تجهیزات بوجود نمی آید
.
استاندارد NFPA 20 چیست ؟
NFPA 20 استانداردی در رابطه با پمپ های آتشنشانی می باشد. این استاندارد قوانینی جهت نصب و عملکرد پمپ ها، موتورهای محرکه، کنترلرها و اجزای کمکی آنها دارد.
FM چیست؟
FM واحد فنی مستقل شرکت Factory Mutual Insurance تاییدیه عملکرد برای سیستم ها و تجهیزات با ریسک بالا صادر می کند.
در پمپ های آتشنشانی، تاییدیه FM جزو الزامات و نیازمندی های NFPA می باشد. معمولا وجود تاییدیه FM نشان دهنده آن است که محصول نسبت به محصولات مشابه از کیفیت خیلی بالاتری برخوردار است.
یکی از مهم ترین استاندارد های پمپ های اتش نشانی میتوان به NFPA 20 اشاره نمود که از جهت طراحی. نصب . راه اندازی .تست و نگهداری پمپ میتوان به عنوان مرجع استفاده نمود
در خصوص تاییدیه نیز UL LISTED جزو معتبرترین تاییدیه های پمپ آتش نشانی می باشد که تمامی المان های نصب شده روی مجموعه پمپ با این تاییدیه بررسی منجر به صحت عملکرد دقیق تر یک سیستم میشود .

نوع کاربری :
با توجه به خاص بودن کاربری پمپ های اتش نشانی تمامی فاکتور های کاری این پمپ ها متفاوت از پمپ های آبرسانی می باشد برای مثال : نمودار عمکلرد . جریان مصرفی .تنش های ایجاد شده . نوع نصب و . . . .
به خاطر اهمیت ویژه پمپ های آتشنشانی، NFPA استاندارد هایی هم برای نوع مواد و هم برای منحنی های عملکرد این پمپ وضع کرده است. یک پمپ آتشنشانی باید مطابق با استاندارد NFPA 20 باشد. به عبارت دیگر پمپ های دیگر صنایع با توجه به ماکزیمم بازده و مسائل اقتصادی انتخاب می شوند اما در پمپ های آتشنشانی این موضوع از اهمیت اول برخوردار نیست. پمپ های آتشنشانی برای عملکرد مطمئن در تمام عمر طراحی می شوند. ماکزیمم ایمنی و معیارهای فشار خروجی کل از اهمیت بالایی در این پمپ ها برخوردار است.

انواع پمپ های اتشنشانی :
طبق استاندارد NFPA20 پمپ های اتشنشانی به چهار دسته کلی تقسیم بندی می شوند:
1- پمپ های گریز از مرکز centrifugal fire pump end suction
2- پمپ های عمودی vertical fire pump
3- پمپ های اسپلیت کیس centrifugal fire pump split case
4- پمپ های عمودی توربینی vertical turbine fire pump

بخش های مختلف پمپ ها:
پمپ الکتریکال :
الکترومتورها می بایست طبق استاندارد NEMA طراحی شوند .
تمام الکترومتور ها می بایست مناسب جهت کاکرد دایم باشند.
موتور ها نباید سرویس فاکتور کمتر از 1.15 داشته باشند.
در شرایطی امکان تامین برق اضطراری برای پمپ آتش نشانی وجود ندارد باید از دیزل پمپ مخصوص استفاده شود.

پمپ دیزل:
– موتورهای دیزلی استفاده شده در پمپ های آتشنشانی، می بایست قابل اطمینان، با کیفیت بالا و برای سیستم های آتشنشانی طراحی شده باشد.
– در حالتی که موتور دیزل انتخاب شده است، می بایست دمای محیط و ارتفاع از سطح دریا مورد توجه قرار گیرد.
– پمپ و دیزل موتور می بایست توسط کوپلینگ های انعطاف پذیر کوپله شوند.
– دیزل موتورها می بایست مجهز به گاورنر باشند و قابلیت تنظیم سرعت دیزل بین 10 درصد شات اف و ماکزیمم بار کاری پمپ را داشته باشد.
– دیزل موتور باید دارای دستگاه خاموش کننده افزایش سرعت Over speed shut-down device باشد که وقتی سرعت 20 درصد افزایش می یابد دیزل خاموش گردد.
– موتور می بایست مجهز به سرعت سنج Tachometer باشد.
– موتور می بایست دارای گیج فشار روغن باشد.
– موتور می بایست دارای نشانگر دما باشد.
– تمام نشانگرهای کنترلی موتور می بایستی به طور مناسبی به تابلو کنترل متصل گردند.
– هر دیزل موتور می بایستی مجهز به دو باتری ذخیره باشد.
– هر باتری می بایستی دو برابر ظرفیت برای نگه داشتن سرعت میل لنگ که توسط سازنده توصیه شده است، دارا باشد.
– هر باتری می بایستی دارای کنتاکتورهای دستی کنترلی باشند تا وارد مدار گردند.

جوکی پمپ :
– پمپ های جوکی برای ثابت نگه داشتن فشار در تمام زمان ها در سیستم آتشنشانی استفاده می شود.
– جوکی پمپ باید فشار خروجی کافی داشته باشد تا فشار مورد نظر سیستم محافظتی آتشنشانی تامین گردد.
– پمپ های جوکی همچنین از ایجاد ضربه قوچ وقتی پمپ اصلی وارد مدار می شود جلوگیری می کند.

تست و راه اندازی :
با توجه این امر که سازمان اتشنشانی استاندارد های خاص در این زمینه را تهیه کرد است می بایست تمامی مراحل تست و راه اندازی
و نحوی انتخاب پمپ طبق این استادارد ها لحاظ شود .
و از سوی استاندارد های تهیه شد توسط سازمان اتشنشانی ترجمه و بومی سازی استاندارد های بین الملی است .می توان در بخش هایی
که استاندارد های سازمان آتشتشنانی پوشش جزییات را نمی دهد از استفاده نمود.

 


پایان بخش یک

سیستم اعلام و اطفاء حریق بایگانی و مراکز اسناد

 

راهکارهای سیستم اعلام و اطفاء حریق بایگانی و مراکز اسناد و خزانه اسکناس :

با توجه به گسترش فناوری اطلاعات و تجمیع اسناد کاغذی به صورت دیتا ذخیره بر روی سرورها لزوم نگهداری اسناد کاغذی و اوراق بهادار و مدارک مهم قبلی و جدید و آن دسته اسنادی که قابل ذخیره بر روی کامپیوتر ها نیست در مراکز و اتاق های اسناد اهمیت زیادی پیدا می کند .

سیستم اعلام و اطفاء حریق بایگانی و مراکز اسناد و خزانه های بانکی و موزه ها:

با توجه به ارزشی بودن اسناد باید از سیستم اعلام و اطفایی استفاده نمود که اولاً به هیچ عنوان به اسناد صدمه وارد نکند دوماً در سریعترین زمان ممکن حریق را خاموش نماید .

درکلاس A حریق که چوب – کاغذ – زونکن – کاغذ اسکناس و مسکوکات طلا و ….. که همگی در بایگانی اسناد موجود می باشد . مواد عمقی سوز ، درون سوز یا در اصطلاح مغز سوز هستند . که در صورت آتش گرفتن و مهار آن ممکن است . دوباره بار رسیدن اکسیژن حریق آن از داخل فعال شود . پس ماده اطفایی باید توانایی پایداری در محیط را حداقل تا 15 دقیقه داشته باشد که بتوان این اطمینان را حاصل نمود که حریق به طور کامل اطفاء شده است .

اعلام حریق مراکز اسناد و بایگانی و مخازن اسکناس :

در سیستم اعلام حریق مراکز اسناد حتماً باید از آشکار سازهای دود و حرارت و یا ترکیبی استفاده نمود چون عامل حریق در این کلاس می تواند هر دوی این عوامل باشد .

تمامی مراحل مانند اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور می باشد فقط در این پروژه می توان بسته به ایزوله بودن مرکز یا نبودن از سیستم ایرسمپلینگ برای تشخیص دود به صورت انتخابی استفاده نمود چنانچه اجباری در استفاده از آن نمی باشد .

سیستم جریان هوای این اتاق ها اهمیت بالایی دارد چنانچه معمولاً از سیستم اگزاست (خروجی) فن یا دریچه های هواساز برای تهویه اتاق استفاده می شود که حتماً باید قبل از اطفاءحریق به وسیله دمپرهای موتورایزر 24 ولت در کوتاهترین زمان قبل از اطفاء این دریچه ها برای به هدر نرفتن و پخش نشدن گاز بسته شود.

این فرمان یا از طریق فلوسویچ که در صورت اطفاء دستی سیلندرها یا پنل اطفاء حریق و تحریک به وسیله یک رله کنداکتور که داخل تابلو برق اصلی یا تابلوی سیستم سرمایش صورت می گیرد .

در سیستم اعلام حریق بایگانی و مراکز اسناد چون معمولاً در طبقات زیرین یا سالن های دورتر از ساختمان مرکزی مستقر می شود علائم شنیداری تعداد بیشتری مورد استفاده قرار می گیرد . چنانچه این سالن ها معمولاً ابعاد بزرگتری نسبت به اتاق های سرور و مراکز داده دارند . یعنی تعداد آژیر ها و فلشرها و تابلوهای LED هشدار تخلیه گاز و خروج اضطراری معمولاً بیشتر از حد معمول یک اتاق عادی می باشد .

و همچنین حفاظت درب ورودی حتماً باید سیستم درب فلزی ضد حریق با قفل امنیتی با ضریب اطمینان بالا باید نصب گردد .

 

سیستم اطفاء حریق مراکز اسناد و بایگانی و خزانه اسکناس بانک ها:

در زمینه اطفاء حریق این مرکز معمولاً راهکارهای زیر پیشنهاد می شود و در اینجا بررسی می کنیم که کدام راهکار ایمنی بالاتری برای اطفاء حریق دارد:

سیستم اطفاء آیروسل: این سیستم با توجه به مزایایی که دارد مورد توجه کارفرما ها قرار می گیرد مزیت اول آن عدم احتیاج به لوله کشی و نصب به صورت پکیج دیواری یا داخل قفسه ای می باشد ولی با توجه به اینکه پکیج آیروسل در زمان تخلیه با حرارت 200 درجه فارنهایت آزاد می شود خود باعث سوختن و صدمه به اسناد شده و عملا ً ناکارآمد است.
در مزیت بعدی اطفا موضعی آن مورد توجه قرار می گیرد که آیروسل به صورت موضعی عمل می کند و لزومی به تخلیه تمام سیلندرهای آن نمی باشد . اما با توجه به اینکه در یک سالن اسناد بزرگ به هیچ عنوان نمی توان حدس زد حریقی که در یک قسمت مرکز اسناد ایجاد شده و اطفاء شده چون حریق کلاس A حریق عمقی سوز می باشد و دوباره امکان فعال شدن دارد . دوباره فعال نگردد چون آیروسل در اطفاء حریق های عمقی سوز به هیچ عنوان براساس بند 7،4،2،1 استاندارد NFPA مدون سال 2010 و ویرایش سال 2013 مناسب نمی باشد .
بند استاندارد NFPA2010با شماره 7،4،2،1 خاموش کننده آیروسل قادر به اطفاء حریق در کلاس های حریق A ( به غیر از مواد عمقی سوز) کلاس B حریق (به غیر از محل هایی که حاوی بخارات و ذرات قابل اشتعال در هواست ) کلاس C حریق ( در موارد محدود و فقط در صورت تست ) می باشد .

پس با توجه به عمقی سوز بودن اجناس باید سیستم را TOTAL FLOODING در نظر بگیریم یعنی تمامی مواد اطفاء حریق در اتاق تخلیه شوددر اصطلاح کل حجم اتاق از مواد اطفایی پر شود .

اگر با وجود آیروسل این اتفاق بیافتد : 1- سطح دید در این اتاق به صفر می رسد 2- ذرات جامد معلق آن بعد از تخلیه به صورت دانه های درشت تر از ذرات جامد معلق در هوا در صورت حضور عامل انسانی به داخل ریه های موجود زنده نفوذ کرده و باعث مشکلات حاد تنفسی می شود .

طبق بند 4.2.3 استاندارد NFPA2010 ویرایش 2013محدودیت حضور افراد در محل تخلیه آیروسل : پرسنل نباید در زمان تخلیه و یا پس از تخلیه خاموش کند . آیروسل در محل حضور یابند .

در صورت لزوم ورودافراد در زمان تخلیه آیروسل حتماً باید از افراد آموزش دیده به همراه تجهیزات حفاظتی نظیر کپسول هوا(تنفسی) و ماسک و ادوات پوششی مخصوص استفاده گردد .

در ضمن پکیج آیروسل یک بار مصرف بوده و پس از تخلیه نمی توان دوباره از آن استفاده و یا شارژ مجدد نمود .(مقرون به صرفه نیست )به دلیل وجود موارد بالا و همچنین اثرگذاری مواد آن روی اجناس از قبیل چسبندگی – خورندگی – ایجاد روغن سیاه – و لزوم تمیز کاری تا 24 ساعت پس از اطفاء حریق و همچنین خسارات احتمالی هیچ شرکت بیمه ای خارجی مثل VDS یا FM حاضر به دادن گواهینامه به این محصول نمی باشد .

و قابل توجه است که استاندارد UL تنها کارکرد سیستم و عملکرد آن را تضمین می کند نه سایر موارد را .

سیستم اطفاء حریق گاز (hfc 227ea) fm200 مراکز اسناد و بایگانی ها:

دربحث کلاس A حریق نیاز به یک گاز تمیز و بی اثر برای اطفاء می باشد . سیستم پکیج اطفاء حریق (hfc 227ea) fm200 یک عامل گازی سریع ، بدون آثار به جا مانده و با قدرت اطفاء مطلوب و مورد تایید محیط زیست و بدون آسیب تا غلظت 9 درصد برای موجودات زنده می باشد .

براساس طراحی سیستم TOTALFLOODING (HFC227 EA) غلظت در کلاس A حریق را معمولا بین 8.4 تا 7.5 در نظر می گیریم . در این محاسبه ضریب اطمینان را معمولا به خاطر احتمال وسعت حریق بالاتر از 7 در نظر خواهیم گرفت .

درضمن در هنگام تخلیه گاز حضور پرسنل مانعی ندارد همچنین در صورت ایزوله بودن محیط گاز حتی تا 30دقیقه که امکان پایداری در محل را دارد . در نتیجه هر گونه حریق قبل از صورت گرفتن به وسیله کاشف های دودی و حرارتی کشف حریق به صورت یکپارچه عمل می کند و کل حجم اتاق را ماده اطفایی اشباع می نماید .

در زمان تخلیه دمپرها فن های موجود یا هوا ساز ها را قطع می نماید که این خود وظیفه سیستم اعلام حریق می باشد . لوله کشی در این سیستم با رده 40 بر اساس استاندارد ASTM انجام می گیرد و نازل ها به صورت یکنواخت یا 360و یا 180 درجه و یا هر دو می توانند عمل کنند .

حتی در این سیستم می توان از سیلندر های سقفی FM200به صورت مکمل یا محاسبات و با اسپیرینکلر فعال ساز با دمای متفاوت از 68 تا 98 درجه سانتیگراد به صورت پرتابل استفاده نمود.

مزایای این سیستم :

قدرت اطفاء مناسب
قابلیت شارژ مجدد
اطفاء حریق با سرعت زیر 10 ثانیه
سازگار با محیط زیست و بدون خطر برای انسان
بدون تاثیر روی اسناد
عدم رسانایی و آثار به جا مانده بعد از تخلیه
گواهینامه های بیمه VDS و FM و تادییه های سیستم و گاز UL و ……….
وجود استاندارد صریح و بدون پرده در مورد کاربرد و قابل استناد
و ……..
سیستم اینرت گاز یا انواع IG(100-541-55)

این سیستم یک سیستم طبیعی و گاز آن بی اثر می باشد یعنی در ترکیبات هوایی که تنفس می شود موجود است بنابراین همین سازمان محیط زیست آمریکا EPA به آن لقب GREEN GAS را داده است .

اما با توجه به فشار کاری بالا عمدتاً 200 تا 300بار و نیاز به تعداد بالای سیلندر و لوله کشی با رده 80 یا استیل و اتصالات گران مقرون به صرفه نمی باشد .

در ضمن طراحی نا صحیح آن می تواند منجر به تخریب محیط با ایجاد فشار مثبت و صدمه به اجناس شود . ثانیاً خود سیلندر با فشار بالا و نحوه نگهداری آن بسیار مهم می باشد .ضمناً فشار مثبت محیط چون در اطفاء سیستم IG از پایین به بالا فشار و اطفاء صورت می گیرد یعنی گاز با فشار از نازل به زمین برخورد سپس طی فرآیندی باید از محیط خارج شود یعنی از طریق دمپر های اگزاست
(خروجی) فن عمل معکوس انجام گیرد یعنی دمپر باز فشار خارج سپس بسته شود که اگر این عمل با سرعت انجام نپذیرد ممکن است به اتاق خسارت وارد گردد . و همچنین در این سیستم گاهی سطح اکسیژن به 11 درصد کاهش پیدا می کند که انسان دچار احساس خفگی و تنگی نفس می شود .

معمولا این سیستم را مراکزی که مسائل زیست محیطی در آن اهمیت بسزایی دارد و همچنین ابنیه آن استاندارد می باشد به کار می رود .

 

 

ارزیابی ریسک حریق و مقابله با حریق در دیتاسنتر ها

 

با توجه به پیشرفت کشور و سیاست روز افزون حرکت به سمت اسناد الکترونیکی و فرآیندهای سازمانی بدون کاغذبازی و به صورت سیستمی امروزه لزوم کوتاه تر شدن یک فرآیند سازمانی در ادارات دولتی و خصوصی باعث ایجاد و ساخت روز افزون دیتا سنترها و اتاق های سرور شده است و با توجه به حجم روز افزون تراکنش های بانکی و معاملاتی لزوم ایجاد یک بستر یکپارچه و الکترونیکی در کشور روز به روز احساس می شود و دولت به سرعت به سمت دولت الکترونیک حرکت می کند . در این راستا اهمیت حفاظت از این مراکز و دانستن ریسک ها و خطرات ناشی از عوامل مختلف که در تعطیلی موقت یا در اصطلاح downtime این مراکز موثر می باشد اعم از اتصالی برق ، ایجاد حریق سطحی ، ایجاد حریق عمقی و یا از کار افتادن سیستم تهویه می تواند به این مراکز صدمه جدی وارد نماید اهمیت بسزایی دارد . همچنین تعطیلی موقت و حتی چند ساعته این مراکز در زمان اداری می تواند خسارات جبران ناپذیری برای ارائه خدمات از قبیل خدمات بانکی ، ارگان های با ارباب رجوع بالا و مراکز خصوصی با فرآیند پیچیده و زیاد به وجود آورد . به همین منظور در این مقاله انواع این ریسک ها را بررسی می نماییم .

سازه مقاوم در برابر حریق :
TIA942 که در مورد زیرساخت و ابنیه دیتا سنتر از مرحله ساخت تا ارتباطات الکترونیکی دستورالعمل صادر می کند هر کدام از قسمت ها باید بر اساس این استاندارد ساخته شود .

 

 

ابنیه : دیوارها در دیتا سنتر باید از پنل های گچی یا پیش ساخته استاندارد یا مقاوم در برابر حریق تا زمان معین ساخته شود . سقف و کف کاذب در دیتا سنتر از نوع تا پل گچی AMF با مقاومت حریق بالا و تحمل حرارت حداقل تا 300 درجه ، 30 دقیقه باشد .درب ورودی دیتا سنتر از نوع استاندارد نسوز ضد حریق و ضد سرقت با دستگیره باز شو از داخل اتاق جهت ایمنی ساخته می شود .
محل قرار گیری تابلو برق ها ، استاندارد بودن کابل ها ، بستهای اتصال کابل و ……

همگی در TIA942به صورت مبسوط ذکر شده است .

متاسفانه در ایران در بسیاری از مرکز دولتی محل قرارگیری این اتاق به صورت نادرست و غیر استاندارد ساخته می شود درصورتیکه دیتا سنتر در مفهوم به یک اتاق که شامل چند عدد رک یا باطری UPS محدود نمی شود .

در اصل این اتاق ها سرور روم هستند و تفاوت عمده ای با دیتا سنتر دارند .

دیتا سنتر ها معمولا حداقل بین 40تا 200 رک یا بیشتر پر شده از سرور ، UPS و هاردهای ذخیره سازی هستند و بسیار بزرگ تر از این اتاق ها می باشد و در ضمن استاندارد های رده بندی TIER1 تا TIER4 که اصولا ساختمان را از قبل برای این منظور طراحی می کنند اطلاق می شود این مراکز را ممیزی می کنند و گواهینامه های مختلف به آنها اعطا می شود .

در مورد ابنیه این اتاق ها اولین موضوع مهم سیلد بودن یا همان ایزوله بودن حداکثری اتاق می باشد میانگین دما در یک دیتا سنتر بین 18 تا 22 درجه سانتیگراد می باشد چنانچه فضا نشتی دما داشته باشد دراصطلاح این اتاق ایزوله نیست و در بلند مدت صدمات زیادی به تجهیزات وارد می کند .

ارزیابی پروژه و ریسک جهت اجرای اطفاء حریق :

براساس استاندارد nfpa75عامل اطفاء حریق در اتاق سرور clean agent یا گازهای بی اثر هستند .

حال باید ببینم چه چیزهایی در این اتاق ها باید قبل از اجرا و طراحی پروژه باید در نظر گرفته شود . ابتدا باید بررسی شود مکان مورد نظر اماکن اجرای اطفاء حریق را دارد یا خیر .

پس ابتدا ایزوله بودن محیط را با دستگاه door fan test مورد بررسی قرار می دهیم چنانچه نمودار نشتی هوا از درب اصلی اتاق میانگین قابل قبولی داشته باشد می توانیم جهت طراحی کار را آغاز کنیم .

سیستم تهویه اتاق باید قبل و بعد از اجرا با دستگاه cfm سنج مورد بررسی قرار گیرد و سرعت جریان هوا محاسبه گردد (سرعت پرتاب باد / برثانیه)

کابل های برق عبور کرده از سینی های کف و سقف باید تماماً مورد بررسی قرار گیرد و جنس این کابل ها و نحوه اتصال آن ها باید به رک ها بسیار مهم هستند . اولین عامل حریق در اتاق های سرور عدم استفاده از بست های استاندارد بین کابل ها می باشدبا مشاهدات اینجانب بیش از 30% حریق ها در اثر خوردگی کابل با بست کمربندی و ایجاد اتصالی و سوختن روکش کابل و ایجاد دود سطحی ایجاد می شودو معمولا چون زیر کف کاذب اتفاق می افتد معمولا زون اعلام حریق از کف فعال شده و آژیر به صدا در می آید . در صورتیکه بعد از مراجعه احتمال دارد حریق خود به خود خاموش شده و نیازی به اطفاء حریق نباشد .

یکی از مواردی که در زمان حریق اهمیت بسزایی دارد قطع سیستم تهویه به محض به صدا درآمدن آلارم اولیه یا همان اخطار در بدو شروع حریق می باشد به دلیل اینکه سرعت پرتاب باد در اتاق های سرور گاها به حدی است که امکان دارد عامل کاشف حریق دوم که معمولا روی زون اطفاء حریق بسته می شود نتواند دود را کشف کند و حریق گسترش پیدا کند .

نکته قابل توجه این است که در 90درصدموارد در اتاق های دیتا عامل حریق دوداست نه حرارت در بسیاری از پروژه هادتکتورهای دود و حرارت به اشتباه موازی بسته می شود که این اشتباه باعث می شود که دود در زون اول کشف شود ولی در همان زون به صورت موازی حرارت محیط هیچگاه به 68 درجه که آستانه کشف دتکتور حرارتی می باشدنرسد و در نتیجه سیستم اطفاء حریق عمل نکند !

در دیتا سنتر ها چون حرارت نقطه ای می باشد و به سرعت در لحظه کاهش می یابد بهتر است از سیستم کابل سنسور حرارتی خطی یا LHD روی سینی کابل های کف و در تابلو برق استفاده شود ولی استفاده حتمی از آن هم الزامی ندارد .

در اتاق های سرور تعداد دتکتور های دود باید بیشتر از اتاق های معمولی به عنوان مثال یک اتاق اداری که تا شعاع 7 متر را پوشش می دهد استفاده شود . در اصل با افزایش تعداد دتکتور دودشانس رسیدن دود را افزایش می دهیم پس در اتاق سرور اگر هر 1/5 متر محیطی هم کاشف دود به کار رود مانعی ندارد .

عامل حریق دوم در اتاق های دیتا تابلو برق اصلی می باشد به صورتیکه با اتصال فیوزها ممکن است حریق داخل تابلو برق اصلی آغاز شود که این حریق را به صورت استفاده از FIREDETECT یا سیلندرهای کوچک اطفاء موضعی با شلنگ حرارتی اتوماتیک یا تیوب حرارتی نقطه ای و یا اگر اتاق با سیستم اطفاء یکپارچه مجهز باشد می توان اطفاء نمود .

اینگونه حریق ها به دلیل فاصله چند متری با رک ها ممکن است نادیده گرفته شود ولی برای کشف حریق بهتر است مکنده های دود سیستم ASD در نزدیکی این تابلو ها برای کشف حریق استفاده شود و همچنین چون این حریق معمولا به داخل تابلو برق محدود می شود بهتر است اپراتور در زمان اخطار درصورت خطور با کپسول دستی CO2 یا FM200 و یا هر عامل اطفاء گازی تمیز دیگری در صورت حضور در امکان اقدام به اطفاء نماید .

این نکته باید در نظر گرفته شود که اگر تابلو برق اصلی اتاق دچار حادثه شود و برق سیستم قطع شود و سیستم اعلام حریق هم مجهز به برق اضطراری نباشد باید سیستم اطفاء حریق در اتاق نصب باشد که به صورت دستی هم توان اطفاء اتوماتیک را داشته باشد مثل سیستم FM200و IG که به وسیله ضامن دستی روی سیلندر اتوماتیک اماکن فعال سازی و اطفاء یکپارچه را حتی در صورت نبود برق دارند .

عامل حریق بعدی در دیتا سنتر ها در داخل رک ها معمولا سیستم تهویه سرور یا فن سرور و ندرتا کارت های داخلی سرورها می باشد که در اثر افزایش دمای داخل دستگاه یا قطع سیستم کولینگ یا تهویه در داخل رک اتفاق می افتد ( این دما تنها در یک نقطه از رک بالا رفته و همچنین در صورت استفاده از دتکتور حرارتی این کاشف حریق قادر به کشف آن نمی باشد )

این روزها به دلیل افزایش حجم اطلاعات از سیستم ذخیره سازی EMC2 یا رک ذخیره سازی EMC استفاده می شود این سیستم هزینه بالای 1 میلیارد تومان در صورت مجتمع بودن در رک مخصوص خود را دارد و اگر دما بر بالای 27درجه برسد این سیستم برای همیشه از کار می افتد با توجه به افزایش این سیستم بهتر است در زمان حریق سیستم تهویه جداگانه ای بعد از اطفاء حریق تا 15 دقیقه بعد از اطفاء عامل گازی برای این رک در نظر گرفته شود . حریق در سرور معمولا محدود می باشد ولی حرارت ناشی از حریق باعث ایجاد دود غلیظ و سرایت حریق به سایر سرورها می شود .

معمولا در حریق دیتا سنتر ها ندرتاً شعله طولانی دیده می شود .معمولازبانه شعله در 3 تا 5 ثانیه فروکش کرده و به دود غلیظ تبدیل می شود پس عامل حریق در دیتا سنترها دود می باشد .

اما همین دود (حریق) در 3 ثانیه اول تا 3 ثانیه دوم شروع حریق نرخ رشد چند برابری دارد و لزوم استفاده از سیستم اطفاء حریق که توان تخلیه زیر 10 ثانیه را مانند FM200 و NOVEC1230 یا IG را داشته باشد مهم است .

به طور کلی در استاندارد NFPA بایدها و نباید های سیستم اطفاء حریق و ایمنی اتاق سرور به صورت صریح و گاهاً با نکته و به صورت مبهم ارایه شده در نظر داشته باشیم که معمولاً استانداردها

پیشنهاد دهنده هستند و به صورت قاطع باید یا نباید را ذکر نمی کنند و به صورت قاطع باید یا نباید را ذکر نمی کنند پس این وظیفه طراحان و مهندسان اطفاء حریق است که با دقت بیشتری طراحی و پیشنهادات خود را به کارفرما ارایه دهند کما اینکه در سال های اخیر با استفاده از محصولات غیر استاندارد یا استاندارد ولی بدون توجه به کاربرد آن که مثلاً در دیتاسنتر نباید استفاده شود پروژه های زیادی اجرا شده و خسارات سنگینی به دیتا سنتر بانک ها و موسسات، شرکت های بیمه ای ، و ادارات گاز (بدون ذکر نام محصول یا پروژه) زده است .

این نکته قابل توجه است که استاندارد بودن یک محصول به تنهایی شرط کافی برای استفاده آن نمی باشد برای مثال محصولی که لابراتوار UL تایید نموده یا سازمان محیط زیست آمریکا EPA یا استاندارد ملی ایران یا ISO و …….. . لزوماً به این معنا نیست که می توان از آن در دیتا سنتر یا مراکز دیتا استفاده نمود .

معیار سنجش یک نوع محصول بدون در نظر گرفتن برند آن استاندارد NFPA که در مورد اتاق های دیتا و کنترل با کد NFPA75 ارایه شده است . توجه داشته باشیم که همیشه قدرت اطفاء یک محصول لزوم خوب بودن ماده اطفاء حریق نیست . کما اینکه در تبلیغات نادرست ضرایب این قدرت اطفاء گاه تا چندین برابر اطفاء واقعی نمایش داده می شود حتماً ماده اطفاء حریق در کلاس C برای لوازم حساس به گرد و غبار مخصوصاً در اتاق های سرور باید بدون پسماند و اثر باشد . حضور افراد در اتاق و در معرض ماده اطفایی بدون ضرر باشد . دید فرد یا افراد را محدود نکند . امکان استفاده به صورت دستی بدون نیاز به برق یا چاشنی حرارتی را داشته باشد . حرارت محیط را بالا نبرد . ماندگاری در حد معقول حداقل 5 دقیقه را داشته باشد . پسماند قابل رویت یا به صورزت روغنی یا ماده چسبنده یا رسانا نداشته باشد و مهمترین مساله اینکه در استاندارد NFPA با دما و اگر در مورد آن صحبت نشده باشد و صراحتاً ماده اطفاء قابل قبول NFPA مرجع باشد .

 

samaco - صماکو

صماکو - صنعت محور ایمن اندیش

شرکت صماکو مجری خدمات آتش نشانی ، با اعتقاد به این که نیروی انسانی با ارزش ترین منابع و سرمایه در اختیار یک سازمان می باشد ، در راستای تحقق این آرمان ارائه خدمات مبتنی بر کیفیت بالا در توسعه پایدار ، برخورداری از محیط زیست سالم و ایجاد محیط کاری ایمن برای ذینفعان با سلاح دانش روز دنیا و اتکا به نیروی انسانی متخصص خود را متعهد به خدمت به آحاد جامعه میداند و در راستای ایمنی کشور گام به عرصه ای سخت و پر مسئولیت نهاده است.
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت صماکو می باشد

صماکو